Staj
İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ
Staj Kılavuzu Tanım: Öğrenciler eğitimleri ile ilgili ticari ve sanayi kuruluşları ile hizmet sektöründe yer alan kurum ve kuruluşlarda yapabilecekleri görevler hakkında yerinde gözlem ve inceleme yapmak amacıyla, belirlenen sürelerde staj yaparak iş hayatına hazırlanır. Staj zorunlu olarak 20 (yirmi) iş günü şeklinde yaz aylarında yapılır. Öğrenci, mezun olabilmek için gerekli not ortalamasını tuttursa dahi stajdan başarılı olmadığı müddetçe mezuniyet ve çıkış işlemleri yapılmaz. Öğrencinin stajdan başarısız bulunması halinde, staj aynı koşullarla tekrar edilir. Stajla ilgili bu kılavuzda belirtilmeyen diğer hususlarda Doğuş Üniversitesi Önlisans-Lisans Öğretimi Staj Yönergesinin ilgili maddeleri geçerlidir.
Amaç: Bu stajın amacı İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme, Ekonomi ve Finans ve Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik Bölümleri öğrencilerinin edindikleri teorik bilgileri uygulamayla pekiştirmeleri ve becerilerini geliştirmeleridir. Staj boyunca öğrencilerin iş düzenlerini ve ilişkilerini tanıması, sektörün çalışma alanları içerisinde ilgi alanlarının gelişiminin sağlanması ve mezuniyet sonrasında kendilerine iş fırsatları yaratabilecek bağlantıları kurması hedeflenmektedir. Staj öğrencilerin kariyere yönelik ilgilerini netleştirmeleri için önemli bir fırsattır. Ayrıca kurum-yönetim-çalışan ilişkileri ve etkileşimi konusunda da tecrübe edinmiş olacaklardır.
Beklentiler/Öğrenci Yükümlülükleri: Gönüllü gerçekleştirilen stajlarda Doğuş Üniversitesi staj sigortasını karşılamamaktadır. Uygun staj yerlerini bulma yükümlülüğü ve sorumluluğu Doğuş Üniversitesi Önlisans/Lisans Öğretimi Staj Yönergesinde belirtildiği üzere genel olarak tümüyle öğrenciye aittir. Ancak Fakülte Staj Komisyonu üyeleri isteyen öğrencilere staj yeri bulma konusunda yardımcı olabilirler. Öğrenciler staj yaptıkları işletmenin çalışma düzenine, kural, talimat ve emirlerine uymak, daimi personel gibi işyerinin ticari, sosyal ve kültürel faaliyetlerine katılmak ve yöneticilerin verdikleri mesleki eğitimle ilgili görevleri yapmak zorundadırlar. Aksi durumda stajları başarılı sayılmaz. Öğrenciye mesleki eğitim formasyonuna aykırı görev verildiği takdirde, Staj Komisyonu öğrencinin staj yerini değiştirebilir. Stajyerler, kusurları nedeni ile verecekleri zararlardan dolayı o işyeri elemanlarının sorumluluklarına tabidir. Öğrenciler, staj süresince mazeretsiz devamsızlık yapamazlar. Mazeretsiz üç gün üst üste veya staj dönemi boyunca staj süresinin %10 u oranında devamsızlık yapan stajyerin stajına işletme tarafından son verilerek durum Staj Komisyonuna bildirilir. Stajyer öğrenciler için Doğuş Üniversitesinin ve Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliklerinin hükümleri staj sırasında da geçerlidir. Staj Yeri Kriterleri: Aşağıda bölümlere göre alanları belirtilen kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör firmaları uygun staj yerleri olarak belirlenmiştir: Ekonomi ve Finans Bölümü öğrencileri; Ticari bankalar, Yatırım bankaları, Kalkınma bankaları, Katılım bankaları, Sigorta şirketleri, Bireysel emeklilik şirketleri, Leasing şirketleri, Faktöring şirketleri, Forfaiting şirketleri, Aracı kuruluşlar, Varlık yönetim şirketleri, Yatırım şirketleri, BDDK, TCMB, Türkiye Bankalar Birliği (TBB), TSPAKB (Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşlar Birliği), SPK, İMKB, Ticaret ve Sanayi Odaları, Ulusal ve Uluslararası Ticaret ve Sanayi Firmaları, İşletme Bölümü öğrencileri; özel sektörde, kamu kuruluşlarında ve kâr amacı gütmeyen kurumlarda, Bankacılık ve Sigortacılık, Danışmanlık, Mali Müşavirlik, genel olarak herhangi bir alanda hizmet veren bir kuruluşun insan kaynakları, üretim planlama, pazarlama, iletişim, halkla ilişkiler, yatırım ve finans bölümlerinde, Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik Bölümü öğrencileri; Ulusal ve uluslararası ticaret, sanayi ve hizmet şirketlerinin ithalat-ihracat, lojistik, gümrük, uluslararası finans, uluslararası işletmecilik, uluslararası pazarlama bölümleri ile Bankalar, Sigorta Şirketleri, Limanlar, İhracatçı Birlikleri ve Ticaret Odaları’nda staj yapabilirler.
Staj İşlemleri ve Kuralları:
- Öğrenci yapılan staj sonunda Stajyer Öğrenci Değerlendirme Formu, Staj Raporu ve Staj Defterini içeren Staj Dosyasını stajı takip eden yarıyıl başlangıcından itibaren en geç üç hafta içerisinde Fakülte Staj Komisyonu Başkanlığı’na teslim eder. Belgeler vaktinde teslim edilmediği takdirde staj yapılmamış sayılır.
- Staj Raporu tercihe bağlı olarak İngilizce ya da Türkçe olarak bilgisayarda yazılacaktır.
- Staj Raporu staj rehberinde yer alan sorular arasından staj yapılan kuruma uygun olanlar esas alınarak cevaplandırılmalıdır.
- Teknik veya gizlilik sebeplerinden dolayı cevaplanamayan sorular, Staj Raporu’nun sonuna nedenleriyle beraber belirtilmelidir.
- Hazırlanacak Staj Raporunda “İçindekiler”, “Tablolar” ve “Şekiller” listesi, sayfa numaraları ile birlikte bulunmalıdır.
- Tüm Şekil, Tablo, Çizelge, Resim ve Formlar isimlendirilmeli, açıklanmalı ve numaralandırılmalıdır.
- Staj Raporu ve Staj Defterinin her sayfası imzalatılmalı ve mühürletilmelidir. İmzalatılmamış ve mühürletilmemiş rapor ve defterlerin geçersiz olduğu unutulmamalıdır.
Staj Dosyasının Değerlendirilmesi:
Staj Dosyasının değerlendirilmesinde Doğuş Üniversitesi Önlisans/Lisans Öğretimi Staj Yönergesi esas alınır.
Staj Değerlendirme Soruları:
1) İşletmenin adını, adresini, kuruluş tarihini, personel sayısını ve hangi sektör içinde yer aldığını belirtiniz.
2) İşletmenin türünü (anonim, limited, şahıs veya sermaye şirketi vb.) belirtiniz. İşletmenin kaynakları ve sermaye yapısı hakkında bilgi veriniz. İşletme bir holdinge bağlı mıdır? Bağlı ise bu holdingi ve buna bağlı diğer kuruluşları tanıtınız.
3) İşletmenin büyüklüğünü çeşitli ölçütlere göre (toplam personel sayısı, toplam aylık/yıllık satışları, toplam üretim kapasitesi, vb.) ifade ediniz. Bu ölçütlerden yararlanarak, işletmenin aynı sektördeki diğer işletmelerle karşılaştırmasını yapınız. Bunla ilgili bilgileri üretim, satış, pazarlama, finansman ve/veya personel bölümlerinden alabilirsiniz. Swot analizi, Tows analizi, “Porter’ın Pazar Modeli” uygulaması gibi teknikleri staj raporu
4) İşletmenin ürünleri nelerdir? Ürünler nasıl bir dağıtım sistemi ile müşterilere ulaştırılmaktadır? Satış sonrası hizmetleri sunulmakta mıdır? Son üç yılda ürün satışlarındaki değişmelerin nedenlerini belirleyiniz.
5) Staj yapmakta olduğunuz işletmenin organizasyon şemasını çıkarınız. Organizasyon şeması, organizasyon üyelerinin fonksiyon ve pozisyonlarını açıklamaya yarayan bir araçtır. İşletmedeki yetki, sorumluluk ve görevlerin belirlenmesine yarar sağlar. Yetki ve hesap verme ilişkilerinin, faaliyetlerin ve haberleşme kanallarının saptanmasında çok büyük yardımcı olur. Bu şema olmaksızın birçok kimse işletmeyi sadece bir grup insan ya da faaliyet olarak görebilir. Hâlbuki organizasyon şeması işletme yapısının resmini verir, işletmeyi bir bütün olarak görmemizi, işletmenin tamamlayıcı parçalarının ve bu parçalar arasındaki karşılıklı ilişkilerin daha iyi anlaşılmasını sağlar.
6) Hizmet veya imalat işletmesi olarak işletme bölümlerinin genel fonksiyonlarını açıklayanız. Finansman, muhasebe, dış ticaret vb. gibi.
7) Finansal analiz başlığı altında, temel analiz kullanılarak, işletmenin (1) sermaye bütçelemesi, sermaye yapısı ve net çalışma sermayesi durumunu açıklayınız, (2) rasyo analizi kapsamında kısa dönem likidite rasyoları, uzun dönem borç rasyoları, varlık yönetimi rasyoları, kârlılık rasyoları ve piyasa değeri rasyolarını hesaplayınız, (3) 1 ve 2 deki bulgularınızı yorumlayınız.
8) İşletmede müşteriye sunulan hizmetler için, müşteri memnuniyetini sürekli kılmak amacı ile belirlenmiş ve günün koşullarına göre düzenlenen uygulamalar ve politikalar var mıdır? Varsa bunları açıklayarak, sizin kendi önerilerinizi belirtiniz. İşletmenin sosyal sorumluluk projelerini açıklayınız.
9) Kalite yönetimi ve standartları kapsamında işletmeyi değerlendiriniz. İşletmenin yönetim fonksiyonlarını açıklayıp bunlar arasındaki ilişkinin işletmede nasıl uygulandığını belirtiniz.
10) İşletme dış pazarlarda faaliyet gösteriyor mu? Dış pazarlarda hangi ürünleri satın almaktadır?
11) İşletmenin dış ticaret uygulamalarında hangi teslim, ödeme ve finansman yöntemleri uygulanmaktadır?
12) İşletmenin dış ticaret uygulamalarında ödeme ve tahsilat süreçleri için bir risk politikası var mıdır?
13) İşletmeye iç ve dış müşterilerden ne tür şikâyetler gelmektedir? Bu şikâyetler nasıl ele alınmaktadır?
14) İşletmede üretim planlaması ve talep tahmini yapılıyor mu?
15) İşletmede kalite yönetimine ilişkin hangi çalışmalar yapılmakta, kalite maliyetleri, kalite iyileştirme ve kalite denetimine ilişkin ne tür çalışmalar yapılmaktadır?
16) İşletme maliyetleri nasıl kontrol edilmektedir?
17) İşletmede ne tür fiyat politikası uygulanmaktadır?
18) İşletmede dış satımda ne tür belgeler kullanılmaktadır?
19) İşletme, iç ve dış satımlarını hangi dağıtım kanalları/sistemleri ile gerçekleştirmektedir?
20) İşletmede ne tür lojistik kararlar alınmakta ve bu kararlara ilişkin ne tür sorunlar yaşanmaktadır?
21) İşletmede size göre eksik ya da hatalı uygulanan bir fonksiyonun tanımını yaparak olması gereken durumunu açıklayınız. Şayet işletmenin size göre her fonksiyonu tam ve doğru çalışıyorsa bu fonksiyonlardan birini açıklayınız.