iibf-ust-bant

Arş. Gör. Semih EVCİMAN'ın yayınlanan çalışması: "Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Kadın Dergileri / Talepler, Engeller ve Mücadele Cilt 5: Kadınlar Dünyası"

Arş. Gör. Semih EVCİMAN’ın çeviri yazıcı ve makale yazarı olarak katkı sunduğu, Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Kadın Dergileri / Talepler, Engeller ve Mücadele Cilt 5: Kadınlar Dünyası (Sayı 101-110) adlı çalışma Libra Kitap tarafından basıldı.

Kadınlar Dünyası, Osmanlı İmparatorluğu’nda 1913-1921 yılları arasında toplam 209 sayı olarak (194+15) yayımlanan bir kadın dergisidir. Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-u Nisvan Cemiyeti’nin (Kadın Haklarını Savunma Derneği) yayın organı olarak faaliyet gösteren dergi, dönemin diğer kadın dergilerinden farklı olarak feminist bir söyleme sahiptir. Dergide kadınların eğitimi, toplumsal yaşama katılması, çalışması/meslek sahibi olması/iş hayatına atılması; çocuk bakımı ve yetiştirme; başta tesettür ve peçe olmak üzere kadın kıyafetlerinin ıslahı; yanlış ve zararlı adetlerin ıslahı, görücü usulü evlilik; kadınların şahsî ve siyasal hakları; çok eşli evlilik, kadınların boşanma hakkı; Türkiye’de ve Dünya’da kadınlığın/kadınların mevcut durumu ve hak mücadeleleri, kadın hareketleri, feminizm; tarihte kadın; aile, evlilik, ebelik; çeyiz, el işleri; jimnastik, kadınlık ve edebiyat/ tarih/ musiki/felsefe/ bilim, kadınlık ve çeşitli meslekler gibi pek çok konu tartışılmaktadır. Nuriye Ulviye Mevlan tarafından yayımlanan derginin yazar kadrosu tümüyle kadınlardan oluşmaktadır. 

Kadınlar Dünyası’nın ilk 100 sayısının Arap harflerinden Latin harflerine aktarılmış formatının (çeviri yazı/transkripsiyon/transliterasyon) yer aldığı 2 cilt 2009 yılında "Kadınların Belleği Dizisi" projesi kapsamında "20. Yıl Özel Yayını" olarak Kadın Eserleri Kütüphanesi tarafından basıldı. Geri kalan 109 sayının çeviri yazılı basımına ise yine Kadın Eserleri Kütüphanesi’nin koordinatörlüğünde “Kadınların Belleği Dizisi 2” projesi kapsamında yukarıda anılan ciltle başlanmış oldu. Bu ciltte yalnızca 10 sayının çeviri yazısının yer almasının nedeni derginin 100. sayıdan itibaren biçim ve içerik açısından format değişikliğine uğramasıdır. Bu değişiklik çerçevesinde sayfa sayısını 4'ten 16'ya çıkartan dergi başta resim ve fotoğraf kullanımı, yazı içerik ve uzunluklarını çeşitlendirmenin ve ilan sayfalarını artırmanın yanı sıra bilmece gibi, okuyucu açısından ilgi çekici içeriklerden de yararlanmaya başlamıştır. Dolayısıyla tüm bu içeriklerin eksiksiz şekilde Latin harfli basıma aktarılması çalışmanın hacmini oldukça genişletmektedir. Yine buna günümüzde yaygın olmayan Arapça ve Farsça kökenli kelimeler için çeviri yazılı sayfalara sözlük dipnotları eklenmesini de ilave etmek gerekir. 
700 sayfalık cildin yaklaşık 600 sayfası çeviri yazılardan oluşmaktadır. 101-105 arası sayıların (toplam 5 sayı) çeviri yazısı Elvan Angün, 106. sayının Şeyda Aysun Oğuz, 107. sayının Nilgün Arın, 108. sayının Dr. Aslı Karaca, 109 ve 110. sayıların ise Ar. Gör. Semih Evciman tarafından yapılmıştır. Bunun dışında cildin başında Semih Evciman tarafından kaleme alınan "Osmanlı Matbuatında Feminist Bir Neşriyat: Kadınlar Dünyası" başlıklı yaklaşık 80 sayfalık bir makale bulunmaktadır. Makalede dönemin erkek aydınlarının "kadına bakışı" kısaca incelendikten sonra, dönemin kadın dergilerinde şekillenen "kadın bakış açısı" ele alınmakta ve ilk kez feminist bir perspektifin şekillendiği Kadınlar Dünyası dergisi tüm sayıları üzerinden biçim ve içerik açısından ayrıntılı olarak tahlil edilmektedir. Cilt için böyle bir çalışma kaleme alınmasının nedeni ilk 100 sayının çeviri yazısının yer aldığı, daha önce yayımlanan 2 cilt için böyle bir girişimde bulunulmamış olması ve derginin öneminin dergi üzerine yapılacak bütünlüklü bir değerlendirme ile ortaya konulmak istenmesidir. Zira derginin geri kalan sayılarının da çeviri yazısının yapılması durumunda ortaya çıkacak binlerce sayfa ve çok sayıda cilt için böyle bir değerlendirmeye ihtiyaç vardır. Ayrıca makale Kadınlar Dünyası üzerine daha önce yapılan çalışmalardaki ufak transkripsiyon ve tarih hataları da dikkate alınarak hazırlanmıştır. 
Çalışmanın editörlüğü Prof. Dr. Birsen Talay Keşoğlu tarafından yapılmaktadır. Birsen Talay Keşoğlu aynı zamanda Aslı Davaz ile birlikte proje koordinatörlüğünü de yürütmektedir.
Semih Evciman ayrıca Osmanlı ve erken Cumhuriyet dönemi kadın dergilerinin Latin harfleriyle yeniden basılmasını amaçlayan aynı proje kapsamında 2019 yılında yine Libra Kitap tarafından yayımlanan Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Kadın Dergileri / Talepler, Engeller ve Mücadele Cilt 2: Yeni Harflerle İnsaniyet (1882-1883), Kadınlık Hayatı (1913), Erkekler Dünyası (1914), Ev Hocası (1923), Firuze (1924) adlı çalışmada Erkekler Dünyası dergisinin çeviri yazısını yapmıştır. 
***
Kitabın içeriğiyle ilgili daha fazla bilgiye aşağıdaki linkten ulaşılabilir:
https://www.librakitap.com.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=847:kadinlar-dunyasi-sayi-101-110-osmanli-ve-erken-cumhuriyet-kadin-dergileri-talepler-engeller-mucadele-cilt-5&catid=10&Itemid=105